28/2003 ΜΠΡ ΡΟΔ (321108)
(Α` ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)
Αυτοκινητικό ατύχημα. Υπαιτιότητα του εξελθόντος από διασταύρωση με πινακίδα
STOP οχήματος. Επιδίκαση διαφυγόντων κερδών στον έμπορο – οδηγό του
ζημιωθέντος φορτηγού ΙΧ. Μείωση της εμπορικής αξίας του φορτηγού, πρώτης
κυκλοφορίας 4,5 έτη προ του ατυχήματος σε ποσοστό 10%. Πλαγιαστική αγωγή
κατά του ασφαλιστή. Παραγραφή των υποχρεώσεων του ασφαλιστή έναντι του
ασφαλισμένου του εντός 4 ετών από την πραγμάτωση της ασφαλιστικής
περίπτωσης, ήτοι από την επίδοση της αρχικής αγωγής κατά του ασφαλισμένου.
(Α` ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΡΟΔΟΥ
Αριθμός 28/2003
(Ειδική διαδικασία πινακίου)
Αποτελούμενο από τον Λάζαρο Βαλσαμή, Δικαστή Πρωτοδίκη, που ορίστηκε από
την Πρόεδρο Πρωτοδικών, με την σύμπραξη της δικαστικής γραμματέως Ζωής
Τρέντσιου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 5-11-2002 για να δικάσει την
παρακάτω υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΑ: Α.Κ. κατοίκου Ρόδου ο οποίος εκπροσωπήθηκε στη δίκη από τον
πληρεξούσιο δικηγόρο τους Γιάννη Καραμιχάλη του Σταματίου.
ΤΩΝ ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ: 1) Χ.Ν., 2) Γ.Κ. κατοίκων Ρόδου, 3) Της ανώνυμης
ασφαλιστικής εταιρείας με την επωνυμία “Γ.Ε. ΑΕΕΓΑ” που εδρεύει στον
Πειραιά Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, εκ των οποίων οι δύο πρώτοι
δεν εμφανίσθηκαν στη δίκη ούτε εκπροσωπήθηκαν από πληρεξούσιο δικηγόρο,
ενώ η Τρίτη των εναγομένων εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο της
Ευαγγελία Ταρασλιά. Προκειμένου να συζητηθεί η από 25.9.2001 και με αριθμό
κατάθεσης 258/27.9.2001 αγωγή του παραπάνω ενάγοντα κατά των εναγομένων,
ο οποίος και ζήτησε να γίνει δεκτή αυτή, δικάσιμος της οποίας ορίσθηκε η
5-11-2002 οπότε και δικάστηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, αφού ανέπτυξαν και προφορικά τους
ισχυρισμούς τους, αναφέρθηκαν στις έγγραφες προτάσεις τους και ζήτησαν να
γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται σ` αυτές.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 10 Ν. 2496/16.5.1997 “αξιώσεις που
πηγάζουν από την ασφαλιστική σύμβαση παραγράφονται στις ασφαλίσεις ζημιών,
μετά από τέσσερα (4) χρόνια, και στις ασφαλίσεις προσώπων, μετά από πέντε
(5) χρόνια, από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν”. Σύμφωνα
δε με τη διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1, 2 π.δ. 237/1986 “το πρόσωπο, που
ζημιώθηκε έχει από την ασφαλιστική σύμβαση και μέχρι το ποσό αυτής ιδία
αξίωση κατά του ασφαλιστή. Η αξίωση αυτή παραγράφεται μετά πάροδο δύο ετών
από την ημέρα του ατυχήματος, επιφυλασσομένων των κειμένων διατάξεων για
την αναστολή και τη διακοπή της παραγραφής”.
Από τη σύγκριση του χρόνου παραγραφής του ζημιωθέντος τρίτου κατά του
ασφαλιστή και των άλλων υπευθύνων προσώπων προκύπτει ότι ο πρώτος, σε
περίπτωση παραγραφής της αξίωσής του κατά του ασφαλιστή (άρθρο 10 παρ. 1,
2 π.δ. 237/1986), μπορεί να ασκήσει κατ` αυτού πλαγιαστικά (ΚΠολΔ 72) την
αξίωση του ασφαλισμένου, που πηγάζει από τη σύμβαση ασφάλισης, κατά του
ασφαλιστή, αφού η τελευταία, όπως προαναφέρθηκε, υπόκειται σε τετραετή
παραγραφή (άρθρο 10 Ν. 2496/1997), εφόσον όμως έχει γεννηθεί η αξίωση
του ασφαλισμένου κατά του ασφαλιστή (Κρητικός “αποζημίωση από τροχαία
αυτοκινητικά ατυχήματα 1998, παρ. 2141, 2151).
Τέλος, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 189, 195 ΕμπΝ και 201
ΑΚ προκύπτει ότι επί συμβάσεως της αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, η αξίωση
του ασφαλισμένου από τη σύμβαση αυτή (αρ. 189 ΕμπΝ) έναντι του ασφαλιστή
γεννιέται, όταν ο τρίτος, που ζημιώθηκε, έναντι του οποίου ευθύνεται
προς αποζημίωση ο ασφαλισμένος, επιδώσει στον τελευταίο τη σχετική προς
αποκατάσταση της ζημιάς του αγωγή, γιατί έκτοτε πραγματώνεται η ασφαλιστική
περίπτωση (κίνδυνος), έστω και αν δεν έχει προσδιορισθεί με δικαστική
απόφαση ή εξώδικο συμβιβασμό το μέγεθος της αξίωσης του τρίτου, που
ζημιώθηκε και επομένως ούτε το ποσό της αξίωσης του ασφαλισμένου κατά
του ασφαλιστή. Εκτοτε δε καθίσταται δυνατή και η δικαστική επιδίωξη της
αξιώσεως του ασφαλισμένου έναντι του ασφαλιστή (ΑΠ 277/1999 τράπεζα νομικών
πληροφοριών ΝΟΜΟΣ).
Από την υπ` αριθμ. 3309Δ/10.1.2002 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή
στο Πρωτοδικείο Ρόδου Μιχάλη Καρακόπουλου, που προσκομίζει και επικαλείται
ο ενάγων προκύπτει ότι, ακριβές επικυρωμένο αντίγραφο της υπό κρίση αγωγής
με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση για τη δικάσιμο που
αναφέρεται στην αρχή της παρούσας, επιδόθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα στον
πρώτο εναγόμενο. Ο τελευταίος όμως δεν εμφανίστηκε στη δικάσιμο αυτή κατά
την οποία η υπόθεση εκφωνήθηκε από το πινάκιο και συνεπώς πρέπει να δικαστεί
ερήμην. Το Δικαστήριο, ωστόσο, θα προχωρήσει στη συζήτηση της υπόθεσης σαν
να ήταν και αυτός ο διάδικος παρών (672 ΚΠολΔ). Οσον αφορά όμως τον δεύτερο
εναγόμενο, δεν υπάρχει νόμιμη κλήτευση, αφού ο ενάγων δεν επικαλείται αλλά
ούτε και προσκομίζει την αντίστοιχη έκθεση επίδοσης και ως εκ τούτου η
συζήτηση της αγωγής, όσον αφορά αυτόν, πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη (άρθρο
271 παρ. 1 συνδ. 591 ΚΠολΔ).
Ο ενάγων εκθέτει ότι ο πρώτος εναγόμενος οδηγώντας το αυτοκίνητο, που
ανήκει στον δεύτερο εναγόμενο και είναι ασφαλισμένο για της ζημιές, που
προξενούνται σε τρίτους, στην τρίτη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία, προκάλεσε
από υπαιτιότητα του φθορές και βλάβες στο αυτοκίνητό του, κατά τη σύγκρουση,
που έγινε κάτω από τις συνθήκες, που περιγράφονται στην αγωγή. Ζητεί δε,
μετά τον παραδεκτό με τις προτάσεις (223 ΚΠολΔ) εν μέρει περιορισμό (40%)
του αιτήματος της αγωγής, όσον αφορά το κονδύλιο των διαφυγόντων κερδών, ο
οποίος ισοδυναμεί με μερική παραίτηση από το αγωγικό δικόγραφο (295 ΚΠολΔ),
οπότε η αγωγή, κατά το μέρος αυτό θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε (ΑΠ 1699/1991,
ΕλλΔνη 1993, 579, 580) να υποχρεωθούν οι δύο πρώτοι εναγόμενοι να του
καταβάλουν ευθυνόμενοι εις ολόκληρον το ποσό των 4.799.500 δραχμών συνολικά
ως αποζημίωσή του και για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και
πλαγιαστικώς να υποχρεωθεί η τρίτη εναγόμενη να καταβάλει στους δύο πρώτους
το παραπάνω ποσό με το νόμιμο τόκο (και στα δύο αιτήματα αγωγές) από την
επίδοση της αγωγής καθώς και να κηρυχθεί η απόφαση προσωρινά εκτελεστή.
Με το περιεχόμενο αυτό και αίτημα οι κρινόμενες αγωγές (ευθεία και
πλαγιαστική), οι οποίες πρέπει να συνεκδικαστούν, λόγω της μεταξύ τους
φανερής σχέσης και συνάφειας, διότι έτσι επιταχύνεται και διευκολύνεται
η δίκη, επέρχεται δε και μείωση εξόδων (άρθρα 31, 246 ΚΠολΔ), αρμόδια
και παραδεκτά (βλ. και την υπ` αριθμ. 3718δ/8.3.2002 έκθεση επίδοσης του
δικαστικού επιμελητή Ρόδου, Μιχάλη Καρακόπουλου προς τη Δ.Ο.Υ. Ρόδου, που
αφορά το κονδύλιο των διαφυγόντων κερδών) φέρονται για να συζητηθούν ενώπιον
αυτού του Δικαστηρίου κατά την ειδική διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις
των άρθρων 72, 681Α, 666, 667, 670 έως 676 και 681α ΚΠολΔ. Είναι νόμιμες.
Στηρίζονται στις διατάξεις των άρθρων 914, 297, 298, 299, 330 εδ. Β, 341,
345, 346, 481 επ. και 932 ΑΚ, 10 του Ν. 489/1976, 907 και 908 παρ. 1 δ
ΚπολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθούν περαιτέρω κατ` ουσίαν.
Από την εκτίμηση της ανωμοτί εξέτασης στο ακροατήριο του διαδίκου Αργύρη
Κοντάκη και των λοιπών εγγράφων, που οι διάδικοι προσκομίζουν και
επικαλούνται, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:
Την 1.9.1999 και ώρα 11:25 περίπου, ο ενάγων οδηγώντας το υπ` αριθμ.
ΡΟΕ 7812 ΦΙΧ αυτοκίνητο (φορτηγό), ιδιοκτησίας του εκινείτο με κανονική
ταχύτητα στην εθνική οδό της Ρόδου, με κατεύθυνση από Ρόδο προς Λίνδο. Στη
διασταύρωση της εν λόγω οδού με την οδό Αγ. Βαρβάρας (στην περιοχή, όπου
βρίσκεται το SUPER MARKET “ΤΡΟΦΟ”), έχοντας προτεραιότητα έναντι των
κινουμένων επί της παραπάνω οδού λόγω υπάρξεως σήματος “STOP” (Ρ-2) σ` αυτή,
συνέχισε την πορεία του διασχίζοντας τη διασταύρωση. Ταυτόχρονα, ο πρώτος
εναγόμενος, οδηγώντας το υπ` αριθμ. ΡΟΖ 8560 ΦΙΧ αυτοκίνητο ιδιοκτησίας του
δεύτερου εναγομένου και ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην
τρίτη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρεία, εκινείτο επί της οδού Αγ. Βαρβάρας με
σκοπό να εισέλθει στην εθνική οδό. Φθάνοντας όμως στη διασταύρωση με την
εθνική οδό, δεν ενήργησε όπως όφειλε και μπορούσε να πράξει ως μέσος συνετός
οδηγός, υπακούοντας στο σχετικό κανόνα του Κ.Ο.Κ. (άρθρο 26 παρ. 4 σε συνδ.
με 4 παρ. 3/Ρ-2 ν. 2094/92) και συγκεκριμένα δεν ακινητοποιήθηκε προ του
σήματος “STOP”, που βρισκόταν επί της οδού Αγ. Βαρβάρας προκειμένου να
ελέγξει την κίνηση οχημάτων στην εθνική οδό, παραχωρώντας εν προκειμένω την
προτεραιότητα κίνησης στο αυτοκίνητο, που οδηγούσε ο ενάγων και το οποίο τη
στιγμή εκείνη διερχόταν από την εν λόγω διασταύρωση αλλά συνέχισε την πορεία
του με αποτέλεσμα να εισέλθει στο ρεύμα πορείας του ενάγοντα, να ανακόψει
την πορεία του και να συγκρουσθεί μετωπικώς με το αυτοκίνητό του προκαλώντας
του υλικές ζημιές.
Από την παραπάνω σύγκρουση, αποκλειστικά υπαίτιος της οποίας είναι ο πρώτος
εναγόμενος, οδηγός του υπ` αριθμ. ΡΟΖ 8560 ΦΙΧ αυτοκινήτου, το αυτοκίνητο
του ενάγοντα έπαθε ζημιές για την αποκατάσταση των οποίων αναγκάστηκε να
δαπανήσει το συνολικό ποσό των 1.299.500 δραχμών (βλ. την υπ` αριθμ. 118/
23-12-2000 απόδειξη παροχής υπηρεσιών της εταιρίας “Π.Μ. & ΣΙΑ Ε.Ε.”, που
προσκομίζεται στη δικογραφία).
Περαιτέρω αποδείχτηκε ότι ο ενάγων ασκεί το επάγγελμα του εμπόρου και ότι
χρησιμοποιώντας το παραπάνω φορτηγό αυτοκίνητό του εφοδίαζε πολυκαταστήματα
με είδη σούπερ μάρκετ, εκτελώντας καθημερινά για το σκοπό αυτό δρομολόγια.
Εξ αιτίας όμως της σύγκρουσης το αυτοκίνητο παρέμεινε επί δεκαπέντε ημέρες
ακινητοποιημένο στο συνεργείο προς επισκευή και συνεπώς κατά το διάστημα
αυτό ο ενάγων στερήθηκε τη χρήση και την εκμετάλλεύσή του. Ετσι απώλεσε το
συνολικό ποσό του 1.200.000 δραχμών, (ποσό που αντιστοιχεί στο ήμισυ του
αιτηθέντος, δεδομένου ότι το διάστημα του ενός μηνός, που υποστηρίζει ο
ενάγων ότι στερήθηκε της χρήσης του αυτοκινήτου του κρίνεται υπερβολικό για
την επισκευή της ζημιάς, που αυτό υπέστη), το οποίο ο ενάγων θα αποκόμιζε
κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων, εάν δεν μεσολαβούσε το παραπάνω
ατύχημα.
Εξάλλου, το αυτοκίνητο του ενάγοντα είναι εργοστασίου κατασκευής FORD,
τύπου SIERRA VAN, με ημερομηνία πρώτης κυκλοφορίας 19.1.1995, διατηρημένο
σε καλή κατάσταση και είχε πριν από τη σύγκρουση αγοραστική αξία 4.000.000
δραχμές. Ενόψει της παρατηρούμενης απροθυμίας για αγορά επισκευασμένων
οχημάτων από μεγάλη μερίδα του αγοραστικού κοινού, λόγω της υπόνοιας, που
έχει, ότι ένα τέτοιο αυτοκίνητο μπορεί να εμφανίσει μεταγενέστερα, κατά τη
χρησιμοποίησή του ελαττώματα (βλ. και Εφ. Θες. 805/1990 Επ. Συγκ. Δικ. 1992.
42) και παρά την επισκευή του (η οποία όμως έγινε επιμελημένα, σε συνεργείο
επιλογής του ενάγοντα) το αυτοκίνητο του υπέστη μείωση της εμπορικής του
αξίας, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 10% ήτοι σε 400.000 δραχμές.
Τέλος, ενόψει των συνθηκών που έγινε το ατύχημα, του είδους και του
βαθμού του πταίσματος του οδηγού, που τον τραυμάτισε, της κοινωνικής και
οικονομικής καταστάσεως των μερών, ο ενάγων υπέστη ηθική βλάβη η χρηματική
ικανοποίηση για την οποία αποτιμάται στο ποσό των 80.000 δραχμών.
Πρέπει, επομένως, να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή ως κατ` ουσίαν βάσιμη και
να υποχρεωθεί ο πρώτος εναγόμενος να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των
2.979.500 δραχμών με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Οσον αφορά
το αίτημα για την κήρυξη της απόφασης προσωρινά εκτελεστής, το Δικαστήριο
κρίνει ότι συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, οι οποίοι επιβάλλουν την προσωρινή
εκτελεστότητα και ότι η επιβράδυνση της εκτέλεσης είναι δυνατόν να επιφέρει
σημαντική ζημία στον ενάγοντα. Γι` αυτό το σχετικό αίτημα πρέπει να γίνει
δεκτό για το ποσό του 1.000.000 δραχμών. Τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντα
πρέπει να κατανεμηθούν ανάλογα με την έκταση της νίκης του (άρθρο 178 παρ.
1 ΚΠολΔ), όπως καθορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό της αποφάσεως και να
καθοριστεί το παράβολο για την περίπτωση άσκησης ανακοπής ερημοδικίας (άρθρο
673 ΚΠολΔ).
Τέλος αποδείχθηκε όπως προαναφέρθηκε ότι το ζημιογόνο όχημα κατά το χρόνο
του ένδικου ατυχήματος ήταν ασφαλισμένο στην πλαγιαστικώς τρίτη εναγόμενη,
ασφαλιστική εταιρεία η δε αξίωση του ενάγοντα γεννήθηκε με την άσκηση της
αγωγής του προς τον πρώτο εναγόμενο ασφαλισμένο και παραγράφεται εντός
τετραετίας από το τέλος του έτους, που επιδόθηκε στον τελευταίο η αγωγή
(χρόνος επίδοσης 10-1-2002) σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα της
παρούσας. Ως εκ τούτου η ένσταση περί παραγραφής, που προβάλλει η τρίτη
εναγόμενη πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη και η αγωγή να γίνει
δεκτή, ενόψει της ήττας του ευθέως και ασφαλισμένου σε αυτή, πρώτου
εναγομένου στην έκταση, που έλαβε χώρα η εν λόγω ήττα, και να καταδικαστεί
η ανωτέρω ασφαλιστική εταιρία να καταβάλει στον εναγόμενο το ποσό των
2.979.500 δραχμών, που θα υποχρεωθεί αυτός να καταβάλει στον ενάγοντα με το
νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Οσον αφορά το αίτημα για την κήρυξη
της απόφασης προσωρινά εκτελεστής το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιβράδυνση της
εκτέλεσης είναι δυνατόν να επιφέρει σημαντική ζημία στον ενάγοντα γι` αυτό
το σχετικό αίτημα πρέπει να γίνει εξ ολοκλήρου δεκτό. Τα δικαστικά έξοδα του
ενάγοντα πρέπει να επιβληθούν εις βάρος της τρίτης εναγόμενης λόγω της ήττας
της (άρθρο 176 ΚΠολΔ), όπως καθορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό της
αποφάσεως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία του πρώτου εναγόμενου.
Ορίζει το παράβολο ερημοδικίας στο ποσό των διακοσίων (200) ευρώ.
Κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση της αγωγής, όσον αφορά τον δεύτερο
εναγόμενο.
Δέχεται κατά ένα μέρος την αγωγή.
Υποχρεώνει τον πρώτο εναγόμενο να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των δύο
εκατομμυρίων εννιακοσίων εβδομήντα εννέα χιλιάδων, πεντακοσίων (2.979.500)
δραχμών ή οκτώ χιλιάδων, επτακοσίων σαράντα τριών (8.743,9) ευρώ και επτά
λεπτών.
Επιβάλλει σε βάρος του εναγόμενου τα δικαστικά έξοδα του εvάγοντα το ύφος
των οποίων ορίζει σε τριακόσια πενήντα (350) ευρώ.
Δέχεται την πλαγιαστική αγωγή κατά της τρίτης εναγόμενης.
Υποχρεώνει την τρίτη εναγόμενη να καταβάλει στον πρώτο εναγόμενο το ποσό
των δύο εκατομμυρίων εννιακοσίων εβδομήντα εννέα χιλιάδων, πεντακοσίων
(2.979.500) δραχμών ή οκτώ χιλιάδων επτακοσίων σαράντα τριών (8.743,9)
ευρώ και εννέα λεπτών με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής.
Κηρύσσει την απόφαση προσωρινά εκτελεστή για όλο το ποσό.
Επιβάλλει σε βάρος της τρίτης εναγόμενης τα δικαστικά έξοδα του πρώτου
ενάγοντα το ύφος των οποίων ορίζει σε τριακόσια πενήντα (350) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του, σε έκτακτη
δημόσια συνεδρίαση στη Ρόδο στις 14-2-2003.
Ο Δικαστής Η Γραμματέας
Πηγή : Δίκτυο Νομικών Πληροφοριών Νόμος (www.lawdb.intrasoftnet.com)
